Wat vinden de rechtse partijen van dierenwelzijn?
De VVD heeft de meeste standpunten, maar de PVV is diervriendelijker.
Het lijkt waarschijnlijk dat de volgende coalitie zal worden gevormd uit BBB, CDA, NSC, PVV en VVD. Dilan Yeşilgöz sprak vrijdag in Nieuwsuur haar voorkeur uit voor een coalitie met BBB en NSC, indien nodig aangevuld door het CDA. Caroline van der Plas heeft minder moeite met Geert Wilders. CDA en PVV zijn beide nodig voor een rechtse meerderheid in de Eerste Kamer. Pieter Omtzigt voelt wel voor een minderheids- of zakenkabinet.
Hoe kijken deze partijen naar dierenwelzijn? Ik heb de verkiezingsprogramma’s, de Dierenkieswijzer en stemmingen over dierenwelzijn in de Tweede Kamer er op nageslagen. Dan valt op: de VVD heeft de meeste standpunten, maar de PVV is het diervriendelijkst.
Dierenmishandeling
PVV en VVD willen een ‘harde’ aanpak van dierenmishandelaars: hogere straffen en beroeps- en houdverboden voor wie twee keer de fout in gaat. De PVV pleit in het bijzonder voor het bestraffen van ‘illegale handelaren, malafide broodfokkers, stropers en trofeejagers,’ de VVD wil bedrijven die met dieren werken bij ‘herhaalde misstanden’ sluiten. ‘Bij buitensporige incidenten gebeurt dit meteen.’
BBB, CDA en NSC schrijven niets over dierenmishandeling in hun verkiezingsprogramma’s.
Dierwaardige veehouderij
De VVD vindt dierenwelzijn ‘voorwaardelijk voor het houden van dieren.’ De partij steunt een Convenant dierwaardige veehouderij, waarin de gezondheid en het welzijn van dieren als ‘uitgangspunt’ wordt genomen voor richtlijnen over houderijsystemen. NSC vindt dat alle veehouders ‘meer moeten bijdragen’ aan dierenwelzijn.
De PVV pleitte in het vorige verkiezingsprogramma nog voor afschaffing van de ‘bio-industrie’. Zover gaat de partij deze keer niet, maar de PVV vindt wel, net als de VVD, dat dieren in de veehouderij hun natuurlijke gedrag moeten kunnen vertonen. CDA en NSC hebben hier geen standpunt over. BBB is tegen, ‘want dit belemmert het bestaansrecht voor iedere ondernemer die een dier houdt en beperkt de vrijheid van het individu.’
NSC en VVD zijn voor grondgebonden melkveehouderij, wat enige krimp van de sector zal betekenen. Zo’n 80 procent van de melkveebedrijven zijn ‘grondgebonden’, wat doorgaans betekent dat twee derde van het veevoer van eigen grond komt en mest wordt afgezet op eigen grond of binnen een straal van 20 kilometer. Slechts 27 melkveebedrijven hebben helemaal geen eigen grond.
NSC wil dat ook andere veesectoren ‘meer grondgebonden’ worden en steunt een vergunningstop op megastallen:
Voor intensieve varkens-, geiten-, kalver- en kippenhouderij zal minder ruimte zijn, vanwege de grootschalige import van veevoer en afvoer van mest.
De melkveehouderij wordt bij de VVD de ‘maatstaf’ voor de kalverhouderij, wat een reductie van zo’n 40 procent (geïmporteerde vleeskalveren) zou kunnen betekenen.
Alleen de PVV steunt een verbod op de extreme groei van vleeskuikens en andere manieren om de productie per dier op onnatuurlijke wijze te verhogen.
Dierziektes
De VVD pleit voor ‘grootschalige vaccinatie’ om eenden en kippen te beschermen tegen vogelgriep.
We zetten ook in op het ontwikkelen van vaccins voor andere dierziekten.
NSC en VVD willen de Europese regels aanpassen, zodat eieren en vlees van gevaccineerde dieren kan worden geëxporteerd.
De andere partijen doen geen voorstellen om dierziektes tegen te gaan.
Huisdieren
De VVD denkt dat de ‘positieflijst’ voor hobby- en huisdieren ‘met de juiste wetenschappelijke onderbouwing’ kan worden uitgebreid, ‘bijvoorbeeld voor opname van het dam- en edelhert en daarmee het behoud van hertenkampen.’ De partij wil ook een positieflijst voor reptielen en vogels, en een landelijk registratiesysteem voor bijtincidenten.
De PVV zou ouderen met een laag inkomen graag tegemoetkomen in de kosten van de dierenarts.
De andere partijen hebben geen standpunten over huisdieren.
Jacht
Het CDA stelt onomwonden, ‘Voor de wolf is geen plek in Nederland.’ Van de BBB en NSC mogen wolven worden afgeschoten als ze een bedreiging vormen. De VVD pleit voor ‘toereikende beheersmaatregelen en goede schaderegelingen.’ Een beheersmaatregel is bijvoorbeeld stroomdraad spannen rond een wei waar schapen grazen.
BBB, CDA en VVD zien verantwoorde jacht als onderdeel van faunabeheer. Het CDA wil ook ganzen afschieten. De PVV pleit voor een ‘keiharde’ aanpak van plezierjacht en stropers:
Naast inbeslagname van hun wapentuig volgt intrekking van hun wapen- en jachtvergunning.
Onnodige ingrepen
PVV en VVD willen een einde maken aan medisch onnodige ingrepen bij dieren, zoals het preventief afbranden van varkensstaarten. BBB, CDA en Pieter Omtzigt stemden in september tegen een motie om dit verbod te handhaven.
Volgens de BBB zouden varkenshouders in Nederland tussen de 10 en 30 euro per varken extra moeten krijgen om varkens met krulstaarten te houden. ‘Wie gaat dat betalen?’
Slacht
Wat BBB en VVD betreft, blijft religieus onverdoofd slachten toegestaan. De PVV wil dit verbieden. CDA en NSC nemen geen standpunt in.
De VVD pleit voor cameratoezicht in slachthuizen.
Stalbranden
De VVD wil ‘in samenspraak met de sector’ aanvullende maatregelen nemen tegen stalbranden. NSC zet liever in op Europese regels voor ‘veilige stalinrichting’.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft aanbevelingen gedaan om stalbranden te voorkomen en de gevolgen ervan te beperken, waaronder een maximaal aantal dieren per brandcompartiment. Alleen de BBB stemde in de Tweede Kamer tegen het overnemen van dit advies.
Transport
De VVD wil ‘in overleg met de sector’ de EFSA-richtlijnen voor het transporteren van dieren overnemen. De Europese voedsel- en warenautoriteit adviseert bijvoorbeeld om schapen niet bij temperaturen boven de 32°C, en paarden, runderen en varkens niet boven de 25°C, te vervoeren. In Nederland geldt nog een maximumtemperatuur van 35°C. Varkens, die niet kunnen zweten, ervaren al het begin van hittestress bij 20°C.
Ook NSC streeft naar ‘aanscherping’ van de regels voor dierentransport ‘op EU-niveau.’ BBB, CDA en PVV schrijven hier niets over.
Vissen
Het CDA wil vissers ‘langjarig perspectief’ geven, maar maakt niet concreet wat dat betekent en schrijft, net als de VVD, niets over het beschermen van vissen.
NSC streeft naar ‘een goede balans met de natuur,’ vooral ten behoeve van de visserij:
We zetten in op het verminderen van bijvangst, handhaven quota voor commerciële soorten en zetten ons in voor quota voor nieuwe commerciële soorten zoals de sepia, zodat vissen voor latere generaties mogelijk blijft.
BBB en PVV willen vissers ‘de ruimte’ geven door te stoppen met de aanleg van windturbineparken op zee. De BBB zou vormen van visserij in windparken toestaan, ‘zoals bijvoorbeeld op krab en kreeft, of mosselpercelen creëren voor de mosselvisserij.’ De partij spreekt zich op voorhand uit tegen een verbod op bodemberoerende visserij en verplicht cameratoezicht op visserijschepen.
Alle vijf de partijen willen het Europese pulsvisserijverbod terugdraaien.