Poging om havermelktaks tegen te houden strandt

De verbruiksbelasting op plantaardige melkvervangers wordt volgend jaar drie keer zo hoog.

Team Voedsel van Liberaal Groen diende op de 155e Algemene Vergadering van de VVD een motie in tegen de zogenoemde ‘havermelktaks’.

Op 1 januari stijgt de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken van 8,83 naar 26,13 cent per liter, te voldoen door de producent of importeur. Koemelk is uitgezonderd van deze belasting. Plantaardige melkvervangers, zoals havermelk, vallen in hetzelfde tarief als frisdrank. Die hebben dus al een concurrentienadeel, dat de overheid volgend jaar verdrievoudigd. Terwijl de productie van plantaardige melkdranken een veel lagere weerslag heeft op het milieu. Er is minder water voor nodig en er komen (veel) minder broeikasgassen en stikstof bij vrij.

De overheid wil dat Nederlanders meer plantaardige, en minder dierlijke, eiwitten gaan consumeren (Nationale Eiwitstrategie). Met deze belastingverhoging bereikt het kabinet het tegenovergestelde: duurzame keuzes worden duurder.

Dat is extra pijnlijk voor de 2 procent Nederlanders die lactose-intolerant zijn en niet eens kunnen kiezen voor goedkopere koemelk.

Het kabinet werkt ook de verduurzaming van de landbouw tegen. Zuivel is geen groeimarkt, plantaardig wel. Er zijn al melkveehouders die (deels) de omslag hebben maken naar haver- of notenmelk. Dat vergt een investering. Daar staan nu hogere marges tegenover. Als de verbruiksbelasting drie keer over de kop gaat, wordt de rekensom een stuk minder aantrekkelijk.

Liberaal Groen had voor het congres in Apeldoorn een beknopte paper met leden en politici gedeeld, waarin we de feiten op een rijtje zetten. Onze motie om de belastingverhoging tegen te houden, werd helaas door de fractie ontraden. Met als voornaamste argument dat het uitzonderen van plantaardige melkvervangers de verbruiksbelasting complexer zou maken, en de VVD wil juist simpelere belastingregels.

Zonder dan plantaardige melk helemaal van de verbruiksbelasting uit, net als koemelk? Dat zou echter een gat in de begroting slaan van zo’n 10 miljoen euro.

Hef dan de uitzondering op koemelk op en trek de verbruiksbelasting voor alle niet-alcoholische dranken gelijk? De VVD is immers voor een gelijk speelveld. Dat zou weer onverhoopte ‘koopkrachteffecten’ hebben.

We hebben de motie maar ingetrokken.