Drugstoeristen liever in de coffeeshop dan op straat
Laat buitenlandse toeristen toegang houden tot coffeeshops. Anders zal de straathandel en daarmee de overlast alleen maar toenemen.
Vorig jaar moest de ambulance in Amsterdam 2.686 keer uitrukken omdat een dronken persoon zich had verwond. Van de 772 mensen die onder de invloed van alcohol of drugs de spoedeisende hulp binnenkwamen, had 90 procent (te veel) gedronken.
Alcohol speelt jaarlijks een rol in 25 tot 43 procent van alle geweldsdelicten. 80 procent van dit alcoholgerelateerde geweld heeft plaats in het uitgaansleven. Eén op de drie uitgaanders is weleens agressief. Een kwart is weleens betrokken geweest bij een vechtpartij, vrijwel altijd dronken.
Precieze cijfers over dronken toeristen ontbreken, maar het probleem liep de afgelopen jaren zo de spuigaten uit dat de gemeente in en rond uitgaansgebieden ‘hosts’ inzette om bezoekers op de regels te wijzen en borden ophing om te waarschuwen dat op openbaar dronkenschap en urineren boetes staan. De bierfiets werd uit de binnenstad verbannen. Aan de Oudezijds Voorburgwal werden hekken geplaatst om te voorkomen dat men ’s nachts aan de gracht kon zitten drinken.
Toch pleit niemand ervoor de verkoop van alcohol aan toeristen te verbieden. Dat is precies wat de gemeente met softdrugs wil doen: alleen inwoners van Nederland zouden de coffeeshops nog in mogen. (Dit ingezetenencriterium is al wet, maar Amsterdam heeft het nooit gehandhaafd.)
Lawaai en wietlucht
De gemeente zegt drukte en overlast te willen bestrijden, maar dat het in en rond coffeeshops drukker is geworden is de gemeente zelf te verwijten, schrijf ik in Het Parool. Die heeft coffeeshops buiten de binnenstad en in het zicht van scholen gesloten.
Begin jaren negentig had Amsterdam nog 400 coffeeshops. Meer dan de helft is verdwenen. Criminologen van de UvA die in 2016, nota bene in opdracht van de gemeente, onderzoek deden naar de gevolgen van dit sluitingsbeleid, moesten vaststellen dat het in de overgebleven 166 coffeeshops drukker is geworden. Personeel kan minder goed controle houden. Omwonenden klagen over lawaai en wietlucht. Parkeerplaatsen staan constant vol. Toeristen staan buiten letterlijk in de rij. Het softdrugsgebruik is niet afgenomen, het is in een kleiner gebied geconcentreerd.
Een soortgelijk ‘waterbedeffect’ is te verwachten wanneer toeristen uit de coffeeshop worden geweerd: de verkoop gaat naar de straat. Criminelen zullen zich in de buurt van coffeeshops ophouden om teleurgestelde toeristen te ronselen. Zo neemt de overlast nog verder toe.
Dat zeggen de coffeeshophouders. Dat zegt de Koninklijke Horeca Nederland:
De toerist zal snel genoeg vernemen dat het nauwelijks moeite kost om de drugs hier te verkrijgen.
En dat zeggen criminologen en preventiedeskundigen. Die waarschuwen dat een verbod ‘desastreus’ zou kunnen uitpakken: meer illegale verkoop in de buurt van coffeeshops, hotels en stations.
Straathandelaren
Van de 22 miljoen toeristen die in 2019 naar Amsterdam kwamen, gingen zo’n 5 miljoen naar een coffeeshop. Drie jaar eerder zei maar liefst de helft van de buitenlandse coffeeshopbezoekers ook door een straathandelaar te zijn benaderd. De meesten gingen daar niet op in, immers ze waren welkom in de coffeeshop.
Hoeveel toeristen zullen in de toekomst wel op dat aanbod ingaan? In een enquête die de gemeente in 2016 onder meer dan duizend toeristen op de Wallen hield, zei de helft alsnog naar Amsterdam te zullen komen als een ingezetenencriterium wordt gehandhaafd. 40 procent zei op een ‘andere manier’ aan hasj of wiet te zullen komen.
Buitenlandse bezoekers van de Wallen zijn gelukkig niet representatief voor alle toeristen, maar neem alleen de 5 miljoen buitenlandse coffeeshopbezoekers. Stel dat 40 procent daarvan op een ‘andere manier’ aan softdrugs probeert te komen, dan hebben we het al over 2 miljoen toeristen! Al is het maar de helft, dan krijgen we er nog 2.700 straatverkopen per dag bij.
Is dat een overdreven schatting? We weten het niet, want grondig onderzoek is niet verricht. De gemeente erkent dat straathandel op de korte termijn waarschijnlijk zal toenemen, maar verwacht dat drugstoeristen wegblijven wanneer ze eenmaal doorkrijgen dat het in Nederland moeilijker is geworden om aan cannabis te komen. Een hoop gestoeld op een aanname. In de tussentijd worden Amsterdammers opgezadeld met meer criminaliteit en meer overlast.