49 procent van VVD'ers wil dat de vervuiler betaalt
Een motie van 44 leden kreeg nét geen meerderheid.
De helft van het VVD-congres dit weekend ging zo’n beetje over asiel. De spreidingswet van staatssecretaris Eric van der Burg kreeg van een meerderheid steun, maar meerderheden schaarden zich ook achter een asielstop, een asielquotum en het inperken van arbeidsmigratie van buiten de EU.
Er was echter meer te doen. Zo kregen ook moties voor kernenergie en het mogelijk maken van proeverijen van kweekvlees (van mij) brede steun. En de 154e Algemene Vergadering riep de fractie op om werk te maken van de aanbevelingen van Johan Remkes voor de stikstofcrisis.
Nét geen meerderheid kreeg een motie van Alies ter Kuile en 43 andere leden, waaronder ikzelf, om de kosten van klimaat- en natuurschade door te rekenen in de prijzen van producten, bijvoorbeeld door kerosine te belasten. 49 procent stemde voor, 51 procent tegen. Een verschil van vijftien stemmen.
De uitslag herinnerde aan het vorige congres, toen 51 procent van de leden voor een kritische motie over het stikstofbeleid van het kabinet stemde.
VVD laat klimaat niet links liggen
Dat bijna de helft van de leden werk wil maken van het vervuiler-betaalt principe laat volgens mij wel zien dat VVD’ers klimaat en natuurbescherming niet links laten liggen.
In de veehouderij wordt veel stikstof uitgestoten om vlees en zuivel te produceren. Vliegen draagt bij aan de opwarming van de aarde. Toch vallen vlees en zuivel onder hetzelfde lage btw-tarief als groente en fruit. Kerosine wordt, in tegenstelling tot andere fossiele brandstoffen, helemaal niet belast. Nederland heft sinds vorig jaar wel een belasting op vliegtickets. Andere West-Europese landen doen dat ook, maar internationaal zijn vliegtickets uitgezonderd van btw. Voor internationale treinen geldt zo’n uitzondering niet.
Zo wentelen vleeseters en vliegers hun kosten af op de maatschappij. We betalen immers allemaal mee aan het stikstoffonds van 25 miljard. We betalen allemaal mee aan het Klimaatfonds van 35 miljard, waaruit onder meer groene waterstof, isolatie en kernenergie worden gefinancierd.
Kosten verschuiven, niet verhogen
De zorg van tegenstemmers was dat ‘eerlijke prijzen’ zouden leiden tot hogere lasten. Dat is niet de bedoeling. We willen dat het loont om duurzame keuzes te maken. Kosten worden verschoven, niet verhoogd. De opbrengsten van een hogere btw op vlees of een kerosinebelasting zouden we aanwenden om de inkomstenbelasting te verlagen.
Eerlijke prijzen zetten ook bedrijven aan om te verduurzamen. Nu betalen particulieren het gros van de milieubelastingen, vooral op autobezit en -gebruik. Als consumenten vaker kiezen voor plantaardige vlees- en zuivelvervangers (en hopelijk zo snel mogelijk kweekvlees), en vaker digitaal vergaderen of de trein nemen in plaats van de auto of het vliegtuig, moeten bedrijven wel veranderen. Zo houden we de macht bij de consument, en zorgen we ervoor dat de markt werkt voor mensen en niet andersom.